Bahar Kocaman
“Kopuş”
200×200 cm
Tuval Üzerine Akrilik
2013
Mektup
Kadın olmanın zorlukları yüzyıllardan beri ülkemiz ve dünya ülkelerinde yaşanan bir gerçek. Kendini birey olarak ifade edebilmesi için büyük mücadeleler vermiş, vermeye devam ediyor kadın. Erkek egemen toplumlarda ezilip, hor görülmenin acısını hala yaşamaktadır pek çoğu. Ülkemizde hergün bu acımasızlığın örneklerini duyuyoruz, görüyoruz ne yazık ki. Şiddete maruz kalan ve maalesef hayatını kaybeden kadınlarımız her geçen gün artıyor.
Bu durumun sosyo-kültürel yapıyla ilgisi olduğunu, gelişmemiş toplumlarda daha fazla örneklerine rastlayarak görmekteyiz. Kadının toplumdaki yerini sağlayabilmesi için yüzyıllarca verilen mücadele sonucu batıda feminist hareketlerle kadın kendini daha rahat, özgürce ifade eden, bireysel özgürlüğünü koruyabilen, meslek sahibi olma yolunda ilerleyen kısaca toplumda kadın erkek eşitliğinin sağlandığı bir noktaya varmıştır diyebiliriz. Ülkemizde ise bu durum biraz farklı gelişmiştir. Kadının toplum hayatındaki yerini alması Mustafa Kemal Atatürk tarafından sağlanmış, Cumhuriyet değerleriyle beraber ülkenin kalkınması çabaları içinde kadına seçme ve seçilme hakkı verilmiştir. O zamana değin kadının birey olarak varlık göstermesi sözkonusu bile değildi. Cumhuriyetin ilanıyla beraber özverili çabalarla ekonomik, sosyal ve siyasal anlamda her alanda büyük değişim ve dönüşüm yaşanmıştır. Her alanda gerçekleştirilen devrimlerle modern Türkiye’nin temelleri atılmış ve bu bağlamda kadınlarımızın da modern toplum hayatı içinde yer alması sağlanmıştır. İlk kadın doktorlar, mimarlar, pilot, öğretmenler bu dönemde yetiştirilmiş ve kadınlarımız meslek sahibi olmaya başlamışlardır. Tabii bunun ülke geneline yayılması uzun zaman almıştır.
Kadın olmanın zorluklarına paralel olarak, kadının sanatçı olarak varolabilmesi de aynı mücadelenin içinde devam etmiştir ve etmektedir. Tarihsel olarak baktığımızda dünya sanatında ve ülkemizde yüzyıllar boyunca kadın sanatçının varlığından sözetmek çok zordur. Batıda 16. y.y’dan başlayarak az da olsa kadın sanatçılar belirmeye başlıyor ama, etkinlikleri çoğunlukla erkek sanatçılar ya da sanat otoriteleri tarafından ört bas edilip, görmezden geliniyordu. 18,19, 20.y.y’a kadar kadın sanatçıların kimlik mücadelesi artarak devam etmiştir. Artemisia Gentileschi (1593-1653),Catharina Van Hemessen (1528-1588), Louise Elisabeth Vigee Le Brun (1755-1842), Berthe Morrisot (1841-1895), Mary Cassatt (1844-1926), Camille Claudel (1864-1943) gibi sanat tarihine geçmiş önemli ilk kadın sanatçılar dönemlerinde varlık mücadelesi vermiş sanatçılardan bazılarıdır. Ondokuz uncu yüzyılın ikinci yarısından itibaren kadın sanatçıların sayısında önemli bir artış sağlanmış, günümüzde, artık kadın erkek sanatçı ayrımı ortadan kalkmıştır denebilir.
Ülkemizde kadın sanatçı kimliği ile ortaya çıkmak da, kadın olmanın getirdiği zorluk gereği mücade içinde olmuş ve olmaya devam etmektedir. Osmanlı’nın son dönem modernleşme hareketleri ile1882′ de kurulan Sanayi-i Nefise Mektebi’nde sanat eğitimine başlanmıştır. İlk kurulduğunda mektebe sadece erkek öğrenciler alınıyordu. 32 yıl sonra ilk kadın ressamlarımızdan Mihri Müşfik’in önemli girişimleriyle 1914 tarihinde İnas (kız) Sanayi Nefise Mektebi açılmıştır. 1920’de sanat eğitiminde kız-erkek ayrımı kalkmış, ortak eğitime geçilmiştir.
O zamana değin sayı olarak çok az olan kadın ressamlarımızdan Müfide Kadri (1890-1912), Mihri Müşfik (1886-1954), Celile Hikmet (1883-1956), Melek Ziya (1896-1976), Belkıs Mustafa (1896-1925), Güzin Duran(1898-1981), Nazlı Ecevit (1900-1985), Fahrel Nisa Zeid (1901-1991), Aliye Berger (1903-1974), Hale Asaf (1905-1938) yaşadıkları dönem içinde ortaya koydukları eserlerle iz bırakmış önemli sanatçılarımızdır.
Tarihsel süreçle beraber sosyal ve ekonomik gelişmelerle sanata yönelen kadın sayısı belirgin bir artış göstermiştir diyebiliriz. Ancak çoğu kadın sanatçıların sanat üretimlerini sürdürmelerinin, maalesef ikinci planda kaldığı da görülmektedir.
Kadının genel olarak özverili yapısı veya ona verilen sorumluluk, kadın sanatçının üretimini engelleyen bir durumdur. Çevresel faktörler, aile yapısı, evlilik kurumu, anne olmak gibi durumlar kadın sanatçının işini zorlaştırmaktadır.
Ama bütün bu zorluklara rağmen günümüzde çok değerli kadın sanatçılarımız sayıları çoğalarak varlığını sürdürmektedir. Hatta kadın – erkek sanatçı ayrımı yapmanın da artık ortadan kalktığı bir dönem içinde olduğumuzu düşünüyorum. Çünkü sanatçı olmanın adanmışlıkla ilgili bir durum olduğuna (kadın veya erkek ayrımı yapılmaksızın) inanıyorum.
Bahar KOCAMAN
Bahar Kocaman
Özgeçmiş
Bahar Kocaman, 1961 Edirne’de doğdu.
1983 Mimar Sinan Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi Yüksek Resim Bölümü’nden mezun oldu.
1985 Mimar Sinan Üniversitesi, Resim ve Heykel Müzesi Resim Restorasyonu Bölümü’nde restoratör olarak göreve başladı.
1998 Mimar Sinan Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi Resim Ana Sanat Dalı’nda Sanatta Yeterliğini(doktora) tamamladı.
1987’den bu yana19 kişisel sergi açmış, ulusal ve uluslar arası birçok grup sergisine ve sanat sempozyumlarına katılmıştır. Yurtiçi ve yurtdışında çeşitli koleksiyonlarda yapıtları bulunan sanatçı, 2003-2006 tarihleri arasında Kocaeli Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde Yardımcı Doçent olarak çalışmıştır. 2007 yılında Beykent Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde öğretim üyeliği görevine başlamıştır. 2019 yılından bu yana doçent olarak aynı kurumda görevine devam etmekte olan Kocaman, resim çalışmalarını kendi atölyesinde sürdürmektedir.
KİŞİSEL SERGİLER
1987 Devlet Güzel Sanatlar Galerisi, Beyoğlu / İstanbul
1989 Lami Sanat Galerisi, Nişantaşı / İstanbul
1990 Tuval Sanat Galerisi, İzmir
1991 Ramko Sanat Galerisi, Teşvikiye / İstanbul
1994 Galeri Baldem Nişantaşı / İstanbul
1997 Y. Kumral Sanat Galerisi, Kadıköy / İstanbul
1999 Urart Sanat Galerisi, Nişantaşı / İstanbul
1999 Mine Sanat Galerisi, Kadıköy / İstanbul
2002 Mine Sanat Galerisi, Kadıköy / İstanbul
2003 Mine Sanat Galerisi, Caddebostan / İstanbul
2003 Cey Sanat Galerisi, Zekeriyaköy / İstanbul
2004 Atatürk Kültür Merkezi, Taksim / İstanbul
2004 Cey Sanat Galerisi, Zekeriyaköy-Koşuyolu / İstanbul
2006 Atlas Sanat Galerisi, Ankara
2006 Kare Sanat Galerisi, Nişantaşı / İstanbul
2009 Nazım Hikmet Vakfı Sanat Galerisi, Sıraselviler / İstanbul
2009 Contemporary İstanbul Sanat Fuarı Harbiye / İstanbul
2011 Galeri Espas, Teşvikiye / İstanbul
2016 Galeri Ark, Göztepe / İstanbul
GRUP SERGİLERİNDEN SEÇMELER
1982 “100.Yıl Sergisi”, Devlet Güzel Sanatlar Akademisi, İstanbul
1986 “7. Günümüz Sanatçıları Sergisi” Resim ve Heykel Müzesi, İstanbul
1987 “Yeni Eğilimler” Sergisi, 6. İstanbul Sanat Bayramı, Mimar Sinan Üniversitesi, İstanbul
1989 “Uluslararası 2. İstanbul Bienali”, Genç Türk Sanatçıları Sergisi, AKM, İstanbul
1989 “10. Günümüz Sanatçıları Istanbul Sergisi, Resim ve Heykel Müzesi İstanbul, Ankara, İzmir
1989 “Çağdaş Uzamda Dört Genç” Mine Sanat Galerisi, İstanbul
1990 “Çağdaş Türk Resmi Yarışması Sergisi”, Ramko Sanat Merkezi, İstanbul
1990 “11. Günümüz Sanatçıları Sergisi” Resim ve Heykel Müzesi, İstanbul
1992 “Dört Sanatçıyla Grup Sergisi” Mine Sanat Galerisi, İstanbul
1993 “Karma Sergi” Galeri Baldem, İstanbul
1996 “Karşılaşmalar I “ Sergisi, Deniz Müzesi Galerisi, Beşiktaş/İstanbul
1996 “6. İstanbul Sanat Fuarı” İstanbul Sergi Sarayı
1996 “Öteki” Çağdaş Sanat Galerisi, Antrepo-Salı Pazarı, İstanbul
1997 “Karşılaşmalar II “ Sergisi, Ankara Resim ve Heykel Müzesi, Ankara
1997 “UFACSİ” Uluslararası Kadın Sanatçıları Derneği Brüksel Sergisi, Parlamento Binası, Brüksel
1998 “Karşılaşmalar III “ Sergisi Deniz Müzesi Galerisi, Beşiktaş /İstanbul
1998 “ 75. Yıla Armağan / Yaşayan Türk Plastik Sanatları” Sergisi, Çağdaş Sanat Merkezi Ankara- Dolmabahçe Kültür Merkezi İstanbul
1999 “8 Genç Sanatçı” Galeri Binyıl, İstanbul
1999 “Karşılaşmalar IV “Sergisi AKM, Lefkoşa/KKTC
2000 “ Grup Sergisi” Galeri Binyıl, İstanbul
2001 “ Sanat Köprüsü” Sergisi Hakkari
2002 “ Dört Sanatçı” Galeri Binyıl, İstanbul
2002 “ Su- Renk- Taş- Kağıt “ Sergisi, AİAP, Uluslararası Plastik Sanatlar Derneği, İstanbul
2004 “ 5 Kentten Sanat” Grup Sergisi, İzmit Büyükşehir Belediyesi Sanat Galerisi, İzmit
2005 “İstanbul Neresi” Grup Sergisi, İstanbul Modern Sanatlar Galerisi, İstanbul
2005 “Art İstanbul” Uluslar arası Çağdaş Sanat Buluşması kapsamında “Kent Proje” Sergisi, Cey Sanat Galerisi, İstanbul
2006 “ Duruşlar” Sergisi, Galeri Article, İstanbul
2007 “ Sanat Akmerkez’de” etkinliği, İstanbul
2007 “ Marmara Üniversitesi’nin 50. Yılı Kutlamaları Sergisi” MKM, İstanbul
2007 -2008“ Açık SanatçıAtölyeleri” BM Suma, Karaköy-İstanbul
2008 “ 9 Ekpresyon” Galeri planet, Ankara
2008 “85/85 Cumhuriyet Sergisi, The Marmara Pera Galerisi, İstanbul
2008 “20.Yıl Sergisi, Almelek, Harbiye Askeri Müzesi Sanat Galerisi İstanbul
2010 “Hüma Kabakçı Koleksiyonu Sergisi” Osthaus Müzesi, Hagen / Almanya
2011 “1.İstanbul Yaz Sergisi” Sanat Limanı Antrepo 5 Karaköy / İstanbul
2015 “Taş, Kağıt, Çiçek “ Ariel Sanat Teşvikiye, İstanbul
2015 “ Ekim Buluşmaları” AİAP Plastik Sanatlar Derneği, Maçka-İstanbul
2017 “ Odtü Sanat 18” Odtü Kültür ve Sanat Merkezi, Ankara
2017 “ Bir arada Farklı” Grup sergisi Galeri Ark Göztepe / İstanbul
2017 “ Büyük Buluşma” Sergisi Atatürk Üniversitesi, Erzurum
2017 “Resim/Sesim” Fazıl Hüsnü Dağlarca’yı anma sergisi, Akadlar Kültür Merkezi İstanbul
2018 “Artist 2018” 28. İstanbul Sanat, Fuarı Karma Sergi ( Akademililer Sanat Merkezi) Tüyap Fuar ve Kongre Merkezi, Beylikdüzü /İstanbul
2018 “Ortak Tavır” Grup Sergisi Akademililer Sanat Merkezi,Beyoğlu/ İstanbul
2018 “Eve Dönüş 12cm” Grup Sergisi Galeri Diani, Tophane-Beyoğlu, İstanbul
2018 “Ustaların Buluşması” Grup Sergisi Galeri Bohem Tünel-Beyoğlu/ İstanbul
2018 “ X-Bilinmeyen” ON Kadın Sanatçıyla Grup Sergisi Endless Art Taksim Elmadağ/ İstanbul
2019 “Sanatın 7 Eli” Grup Sergisi Cer Modern, Ankara
2019 “Artist 2019” 29. İstanbul Sanat Fuarı “4 Bakış” Karma Sergisi Tüyap Fuar ve Kongre Merkezi Beylikdüzü/ İstanbul
2019 “Eve Dönüş Karşılama 12cm” Karma Sergi Galeri Diani, Tophane-Beyoğlu/İstanbul
2019 “Karşılaşmalar/Echo Grup Sergisi F SanatGalerisi Nişantaşı,İstanbul
2019 “Yeni Yıl Şenliği” F Sanat Galerisi, Nişantaşı/İstanbul
2020 “Tatavla Son Durak” Sergisi Kurtuluş Rum İlkokulu Kurtuluş / İstanbul
2020 “Karşılaşmalar” grup sergisi Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Tophane-i Amire Kültür ve Sanat Merkezi
DİĞER SANATSAL ETKİNLİKLERİ
1990/91 Almanya’nın Berlin, Köln, Essen, Darmstadt, Lippstadt, Münster, Bottrop, Münih şehirlerinde, Paris, Viyana ve Moskova’da sanatsal inceleme gezileri
1991 Bir yapıtı Moskova Orient Müzesi’ne sergilenmek üzere alındı.
KATILDIĞI SEMPOZYUMLAR
1993 Uluslararası Sanat Sempozyumu, Makedonya-Kriva Palanka
1998 Uluslararası Sanat Sempozyumu, Makedonya-Strumica
2002 Uluslararası Sanat Sempozyumu, Yunanistan-Samothraki
2004 “II. Aspat Resim ve Heykel Sempozyumu, Bodrum
2005 “I. Aba- Barışı Kadınlar Yapar” konulu Uluslar arası Sanat Sempozyumu, Mersin
2005 “Uluslararası Kadın Sanatçılar Sempozyumu, Romanya-Köstence
2005 “Sanatta Anadolu Aydınlanması” bildirili Ulusal Sempozyum, Atatürk Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Erzurum
2012 Mardin Sanat Sempozyumu
KAZANDIĞI ÖDÜL
1990 Çağdaş Türk Resmi Yarışması, Üçüncülük Ödülü